Over drie duifkes en jaren die voorbij gaan

Bang was ze, fobisch bang. Jarenlang dacht ze dat ze het niet zou kunnen – deze getalenteerde, beroemde vrouw van 64 die wordt geïntroduceerd als actrice, regisseur, documentairemaker en columniste. Waarom was ze zo bang?

Loopbaan
De Vlaamse Hilde Van Mieghem ken ik vaag van naam. Iets met Hugo Claus en een gewaagde film, verder kom ik niet. Als ik haar google, blijkt die film in 1980 de start van haar loopbaan te zijn geweest. Daarna ontwikkelde ze zich op allerlei manieren. Ik lees dat ze een internationaal gelauwerde regisseur en actrice werd. Voor haar films en scenario’s kreeg ze wereldwijd nominaties en prijzen. Haar documentairereeks Als je eens wist over kindermishandeling en partnergeweld was in Vlaanderen het hoogtepunt van het televisieseizoen 2020.

Voorschot
Ze blijkt altijd te hebben genoten van het gezelschap van schrijvers. Toen ze in 2008 een presentatie verzorgde met uitgevers, werd haar gevraagd of ze zelf ook schreef. Ze antwoordde: ‘O ja hoor, mijn kasten liggen vol, maar dat wil je niet weten’. ’Nou’, zei die ene uitgever, ’dat wil ik wél weten. Stuur me maar wat.’ Na een tijdje deed ze dat en binnen een paar weken was er een contract voor drie boeken en een voorschot.
Drie jaar later maakte ze een afspraak om dat voorschot terug te geven. Ze zag het niet zitten om een boek te schrijven en voelde de druk als een last op haar schouders. De uitgever accepteerde het geld echter niet.

Literatuur
In een interview vertelt ze dat ze een fervente lezer is en veel bewondering heeft voor goede schrijvers. Ze vond het veel te pretentieus om te denken dat ze ooit een boek zou kunnen schrijven. Boeken zijn in haar leven heel belangrijk geweest – ze deden haar dromen over een andere wereld. Zelf zoiets scheppen en tussen die schrijvers gaan staan, dat leek onmogelijk. Literatuur was voor haar de ultieme kunstvorm.

Niet meer verstoppen
Ook geeft ze aan dat ze zich ervan bewust was dat ze door te schrijven haar eigen stem zou laten horen. Angstaanjagend vond ze dat. Als actrice kon ze zich altijd verstoppen achter een personage en de tekst van iemand anders. Met een boek schrijven voelde ze die bescherming niet, omdat ze dat als de meest intieme uiting van kunst zag.

Voorzichtig beginnen
Toch bleef die innerlijke drang om te schrijven. Ze begon heel voorzichtig met korte stukjes op Facebook. Literaire stukjes over haar gevoel, het leven, over wat ze zag, haar kinderen, de hond. Steeds met filosofische gedachten erbij en dat viel een journalist op. Toen er een vacature kwam bij de krant De Morgen, werd ze benaderd om columns te schrijven. Weer had ze die reflex van: ‘ik zal er snel wat schrijven, dan moet je maar kijken of je dat goed genoeg vindt’. En dat vonden ze. Nu schrijft ze die columns al vijf jaar.

Moed
In die vijf jaar begon ze langzamerhand haar schrijfangst te verliezen. Ze merkte ook dat mensen het heel fijn vonden wat ze schreef. Ze klampten haar op straat aan en zeiden dat ze haar zaterdagcolumn altijd als eerste lazen. Toen kreeg ze zoiets van ‘wow, blijkbaar lukt het wél’. Ze vond de moed om de gedachte aan een boek schrijven weer toe te laten en belde de uitgever dat ze het toch ging doen. Na drie jaar schrijven debuteert ze op haar 64ste met een roman: De drie duifkes. Het boek is gebaseerd op de lotgevallen van haar familie tussen 1920 en 1964.

Leren van ervaringen
Ze vertelt dat ze het boek twintig of dertig jaar geleden niet had aangedurfd. Ze had de bagage nodig van het theater en haar scenario’s. Alles heeft ze in zichzelf opgeslagen en van die ervaringen veel geleerd.
Toch ging het schrijven niet vanzelf: ze had diverse paniekaanvallen. Als kind werd haar ingeprent dat ze voor niets deugde. Later als vrouw kreeg ze te horen dat ze haar mond moest houden en onderdanig moest zijn tegenover mannen. Ze legde een lange weg af om haar draai in de wereld te vinden. Er verstreken veertien jaren tussen dat voorschot en de publicatie van het boek.

Hoe vind jij je draai?
Als ervaren werker heb je veel loopbaanjaren achter je. Om plezier in het werk te houden, is het nodig jezelf af en toe uit te dagen en je te blijven ontwikkelen. Niet alleen als professional, maar ook als mens.
Ben jij bang om nieuwe stappen te zetten? Laat die angst je niet bepalen – overwin jezelf en gun jezelf meer werkgeluk!

PS
Natuurlijk las ik haar boek. Wat een temperament! Het boek gaat over drie jonge vrouwen in de jaren twintig van de vorige eeuw die met veel ellende te maken krijgen. Zitten ze niet opgesloten in een liefdeloos en gewelddadig huwelijk, dan spuwt de maatschappij ze wel uit als ‘gevallen vrouwen’. Het is een verhaal dat je niet in de koude kleren gaat zitten.
Het boek schakelt tussen 1918 en 1964. Je krijgt dus zowel de nasleep van de Eerste Wereldoorlog als de hele Tweede Wereldoorlog mee. En dit allemaal gezien door de ogen van drie oersterke vrouwen.
Wanneer ze elkaar vinden, zorgt dit voor een vriendschap als geen andere. Ze steunen elkaar door dik en dun, armoede, mishandeling en verkrachting. Het is veel te veel voor een mens om mee te maken, maar helaas was dit recept voor veel vrouwen in die tijd dagelijkse kost.
Het Vlaamse dialect is goed te merken en geeft het boek een eigen sfeer. Tragisch, maar ook prachtig. Indringend, sensueel en ontroerend. Intens verdriet naast daadkrachtige vitaliteit.

► Fotocredit
Bovenrand: foto van Greg Montani via Pixabay
In blog: foto van Marc Pascual via Pixabay