Ik hoef geen coach – ik heb hele goeie gesprekken met de buurvrouw!

‘Waar bemoei je je mee? Ik neem mijn eigen beslissingen!’ Jan (51) schreeuwt het uit tijdens ons coachgesprek. Als dit mijn eerste ontmoeting met hem zou zijn, was ik bang geworden. Zo’n grote, brede man met woedende ogen. Nu laat ik hem uitrazen, kijk hem aan, applaudisseer en zeg: ‘Bravo!’

Geen idee
Bij de start van het coachtraject bleek Jan het helemaal niet naar zijn zin te hebben op het werk. Hij wilde iets anders, maar had geen idee wat. Daarom klopte hij bij mij aan. Ik kijk al snel door zijn imposante uiterlijk heen. Daaronder zit een verlegen, bescheiden man die het anderen heel graag naar de zin maakt. Helpen, ondersteunen – dat is zijn aard. In de loop van de tijd is hij echter zijn eigen spoor kwijtgeraakt.

Vrijwilligerswerk
Om nog een beetje plezier in het leven te hebben, meldt hij zich aan bij de kinderboerderij in de buurt. Daar doet hij één keer in de week vrijwilligerswerk. Dat valt echter in de praktijk erg tegen. Er komen weinig bezoekers en de staat van onderhoud van het terrein en het gebouw is zo slecht, dat het dweilen met de kraan open is. Jan heeft het er niet naar zijn zin. Nadat we voor- en nadelen in kaart hebben gebracht, besluit hij er aan het eind van de maand mee te stoppen.

Toch nog even nadenken
Twee weken later zie ik hem weer. Hij valt direct met de deur in huis: ‘Ik wil nog een paar maanden nadenken over het vrijwilligerswerk’. Het blijkt dat de gemeente heeft aangekondigd de subsidie stop te zetten. Nog maar één betaalde vaste kracht kan blijven. Als Jan vertrekt, zijn er niet genoeg mensen en moet de kinderboerderij sluiten. ‘Tja, en dat kan natuurlijk niet, hè? Ik kan ze nu echt niet in de steek laten. Ze hebben me gevraagd of ik meer uren wil komen werken.’ Ik daag hem uit en zeg op vriendelijke toon: ‘Ik snap het helemaal Jan. Natuurlijk wil je ze ter wille zijn. Kun je daar niet fulltime gaan werken?’

Overwinning
Dan barst de bom en wordt me verteld dat ik me nergens mee moet bemoeien. Mijn applaus op zijn uitbarsting maakt dat hij tot rust komt en me verbaasd aankijkt. Daarna staan we stil bij het feit dat het een enorme overwinning is dat hij zich op deze manier durft te uiten. Dat zou hij een paar gesprekken geleden absoluut niet gedaan hebben.

Prikkelen
Coach to be fired! Zo werd dat genoemd tijdens mijn coachopleiding. Vanuit betrokkenheid en in verbinding met een coachklant deze prikkelen tot op de grens. Om de assertiviteit te bevorderen, hem te confronteren met zijn eigen gedrag. Af en toe gebruik ik deze benadering. Bijvoorbeeld als iemand vastzit in zijn gedachten.

Wat doe ik nog meer als coach?
Coaching is een vak. Zeker, er zijn buurvrouwen met een natuurtalent en met wie je heel goed kunt praten. Tijdens mijn opleiding leer ik echter dat er bij coaching veel meer komt kijken dan ‘alleen maar’ praten. Ik maak kennis met allerlei instrumenten. Luisteren, samenvatten en doorvragen is zo’n techniek. Maar ook aanmoedigen, uitleggen, kennis en theorie aanreiken, complimenten geven, structureren of analyseren, kijken, voelen. Vaak zet ik oefeningen in om de coachklant iets te laten ervaren of benoemen.

Wat brengt dit een coachklant?
Helderheid over nieuwe stappen. Verwerking van oud verdriet dat de toekomst belemmert. Een ander zicht op zichzelf. Kennis welk gedrag helpend is om persoonlijke doelen te bereiken. Plezier in het werk. Een nieuwe baan.

Coaching is een veranderproces
Als coach zorg ik ervoor dat de coachklant ontdekt waar hij vastloopt en wat er nodig is om verder te komen. Het resultaat is dat hij zelfstandig door kan met zijn of haar loopbaan. Ik loop een stukje mee op de weg van een ander. Het voelt telkens weer als een bijzonder voorrecht om naast iemand te mogen gaan en deel uit te maken van dat andere leven.